Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΙΓΛΗΣ ΖΑΠΠΕΙΟΥ
Aπό τον Δημήτρη Αντωνόπουλο
Αίγλη Ζαππείου: Το Τοπόσημο και η Ιστορία
Στο τέλος του 19ου η Αθήνα έψαχνε να βρει βηματισμό της μερικές δεκαετίες μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, και η απόφαση για την ανέγερση του Ζαππείου Μεγάρου ήταν κομβική στην εξέλιξη της αθηναϊκής πολεοδομίας. Ήταν το πρώτο κτήριο παγκοσμίως που κτίστηκε αποκλειστικά για τους Ολυμπιακούς αγώνες, του 1896 εν προκειμένω. Το νεοκλασικό μέγαρο με πρόπυλο κορινθιακού ρυθμού σχεδιασμένο από τον Δανό αρχιτέκτονα Θεόφιλο Χάνσεν, είναι απόλυτα συνυφασμένο με την ιστορία της νεότερης Ελλάδας και την εικόνα της ελληνικής πρωτεύουσας στις αρχές του 20ού αιώνα. Το χτίσιμό του ξεκίνησε στις αρχές του 1880, η κατασκευή του κόστισε δύο εκατομμύρια χρυσές δραχμές, και τα επίσημα εγκαίνια έγιναν με πανηγυρικό τρόπο την 20η Οκτωβρίου του 1888. Αναπόσπαστο κομμάτι του η Αίγλη μέσα στον καταπράσινο κήπο του Ζαππείου, κτίστηκε στις αρχές του 1900 με στόχο να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τους Αθηναίους, αλλά και τη διατήρηση της καλαισθησίας των κήπων του Ζαππείου, στον οποίο αφιέρωνε όλα τα εμπορικά της κέρδη. Το αναψυκτήριο «Αίγλη του Ζαππείου» άνοιξε τις πόρτες του το 1904 ∙ ήταν η «πρέπει» έξοδος των Αθηναίων μέσα στη χαρούμενη και αισιόδοξη ατμόσφαιρα της belle epoque, αποτέλεσε πόλο έλξης για τους κατοίκους της πρωτεύουσας, και σημείο συνάντησης για όλες τις εξέχουσες προσωπικότητες τότε.
Σε φωτογραφίες της εποχής βλέπουμε κυρίες με εμφανίσεις ιπποδρομιών του Άσκοτ με καπέλα και μια δαντελένια μακρυά φορέματα, και κυρίους με άσπρα κοστούμια, παναμάδες και καπέλα γενικώς, παπιγιόν και λαιμοδέτες, να απολαμβάνουν τον καφέ τους, και τα αναψυκτικά τους. Ήταν στα τέλη του 1910 που η πρωτεύουσα απέκτησε έναν από τους πρώτους θερινούς κινηματογράφους της και το σινέ – Αίγλη έγινε από τα επίκεντρα της ψυχαγωγίας εκείνης της εποχής. Με χωρητικότητα 400 ατόμων είναι ο παλαιότερος υπαίθριος κινηματογράφος της πόλης, που συνεχίζει να λειτουργεί χαρακτηρισμένος ως διατηρητέο μνημείο ήδη από τη δεκαετία του ’90. Εκείνα τα χρόνια μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, του Α’ Παγκοσμίου και της Μικρασιατικής Καταστροφής, τα πολιτικά πάθη ήταν στο φόρτε τους, οι συζητήσεις έδιναν κι έπαιρναν, οι αισθητικές και ιδεολογικές αναζητήσεις κόχλαζαν, και η «Αίγλη» ήταν εκκολαπτήριο νέων ιδεών. Οι λογοτέχνες την τιμούσαν δεόντως και σε φωτογραφία του 1933 βλέπουμε τους Στρατή Μυριβήλη, Άγγελο Τερζάκη, Ηλίας Βενέζη και Θράσο Καστανάκη να πίνουν εκεί τον καφέ τους.
Την αίσθηση αυτή αποδίδει πολύ παραστατικά στο πολιτικό του μυθιστόρημα «Αργώ» ο Γιώργος Θεοτοκάς: «Στην ταράτσα της Αίγλης επικρατούσε αρκετή νευρικότητα. Οι φοιτητές είχανε πιάσει τα περισσότερα τραπεζάκια κι είχανε διώξει τον άλλο κόσμο με τη φασαρία τους. Πηγαινοερχόντανε συνεχώς, σπρώχνοντας ο ένας τον άλλον και αναποδογυρίζοντας τις καρέκλες, πειραζότανε από μακριά, φωνάζανε, γελούσανε, συζητούσανε όλοι μαζί για τις εκλογικές πιθανότητες της επομένης Ιστορικής ημέρας. Χωριζόντανε κιόλας σε ομίλους και προσπαθούσαν να σοβαρολογήσουν. Δεν έλειπε όμως από πουθενά η ευθυμία, κι η «Αργώ» διατηρούσε ακόμα, σ’ αυτήν την παραμονή της μάχης, το συντροφικό και φιλικό χαρακτήρα της».
Στην 100στή επέτειο από την υπογραφή της διαθήκης του Ευάγγελου Ζάππα, ο χώρος ανακαινίζεται και στις 22 Μαρτίου του 1961 εγκαινιάζεται εκ νέου από τον τότε Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή. Η Αίγλη περνάει σε νέα φάση αναβαθμισμένης λειτουργίας ως αναπόσπαστο κομμάτι του Ζαππείου.
Η πιο δοξασμένη περίοδος της Αίγλης στην εποχή μας, αρχίζει το 1988 όταν ο Λάκης Ραπτάκης παίρνει το management του χώρου και η Αίγλη γίνεται το απόλυτο κοσμικό στέκι της Αθήνας. Τρελά πάρτυ σταρ, λανσαρισμάτων , λαμπερές εκδηλώσεις από πρεμιέρες ταινιών σαν το Mediterraneo και τον Τζέημς Μποντ γίνονται αφορμή για ξεσηκωτικά γλέντια. Ήταν όλοι εκεί, και όταν λέμε όλοι εννοούμε όλοι ∙ από τους Χατζιδάκη, Χορν, Ειρήνη Παπά, Πλωρίτη, Δανδουλάκη μέχρι Βουγιουκλάκη, Ντενίση, Λάσκαρη, Κούρκουλο, Τζιανφράνκο Φερέ, κι από Πολατώφ, Μπίλι Μπο, Τζίγγερ, Μπονάτσο μέχρι Θεόδωρο Βαρδινογιάννη, Χρήστο Λαμπράκη και Σωκράτη Κόκκαλη. Οι άνθρωποι της μόδας χτυπάνε κάρτα στην Αίγλη που καταφέρνει να εκφράσει το δυναμισμό, τη χαρά, το life style και την αισιοδοξία της πρωτεύουσας στα τέλη του 20ου αιώνα.
Εκεί θα κάνει την πρώτη του εμφάνιση στην Αθήνα ο άγνωστος τότε Τάκης Ζαχαράτος μιμούμενος την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Στα τραπέζια της θα καθίσουν κορυφαίοι διεθνείς καλλιτέχνες που έρχονται για παραστάσεις στην Αθήνα, σαν την Αγνή Μπάλτσα, την Μονσεράτ Καμπαγιέ, και πολλούς άλλους. Καλλιτεχνικός, πνευματικός, επιχειρηματικός κόσμος, όλοι αγκαλιάζουν την Αίγλη που βρίσκεται στο επίκεντρο της αθηναϊκής ζωής. Είναι το σκηνικό όπου έγιναν γυρίσματα για το «13ο Κιβώτιο» με πρωταγωνιστές το Νίκο Κούρκουλο και τη Βάνα Μπάρμπα. Στην αυγή του 21ου αιώνα τη διαχείριση της Αίγλης θα πάρει ο Θανάσης Πλατής και θα τον διαδεχτεί ο Δημήτρης Κοντομηνάς.
Στη νέα της εποχή που αρχίζει τώρα, η Αίγλη Ζαππειου γίνεται ένα γαστρονομικό και πολιτιστικό hub και ένας state-of-the-art προορισμός εκδηλώσεων, στην καρδιά της Αθήνας. Με δύο εστιατόρια, τρεις χώρους εκδηλώσεων και τον θερινό κινηματογράφο της, η νέα Αίγλη αναδεικνύεται σε κόμβο πολιτισμού και φιλοξενεί εμπειρίες που αντικατοπτρίζουν όχι μόνο την Αθηναϊκή κουλτούρα, αλλά και την παγκόσμια πραγματικότητα. Δημιουργική, πολυπολιτισμική καινοτόμα, αυθεντική, προσβάσιμη, πολυδιάστατη, η νέα Αίγλη Ζαππείου επαναπροσδιορίζεται και συστήνεται με νέα ταυτότητα.
